1. Idea

Główna myśl projektowa układu urbanistycznego Podzamcza kształtowała się w oparciu o trzy przesłanki projektowe:

• Obniżenie intensywności ruchu kołowego (w szczególności tranzytowego) poprzez umieszczenie al. Tysiąclecia pod powierzchnię ziemi.
• Organiczna kompozycja i przebieg ulic nowej zabudowy analogicznie do historycznej części Lublina.
• Przywrócenie obecności wody w rejonie Zamku na bazie odsłoniętej rzeki Czechówki.

2. Obniżenie intensywności ruchu kołowego

Uciążliwością, która w opinii autorów blokuje rozwój śródmiejskiej tkanki miejskiej, jest trasa Tysiąclecia. To ta arteria generuje wzmożony ruch. Zamieniając przebieg drogi tranzytowej z naziemnego na podziemny, obok uwolnienia atrakcyjnych terenów miasta uzyskujemy znaczące uspokojenie intensywności ruchu. Dlatego też, zdaniem autorów, możliwe jest przeprowadzenie al. Unii Lubelskiej przez teren objęty konkursem jako drogi jednojezdniowej o klasie drogi zbiorczej.

3. Organiczna kompozycja i przebieg ulic nowej zabudowy

Uwolnienie Podzamcza od uciążliwości Al. Tysiąclecia umożliwia zagospodarowanie tego terenu tkanką miejską zbliżoną kompozycyjnie do starej części Lublina. Autorzy zdecydowali odejść od prostoliniowego przebiegu tras. Prostoliniowy przebieg Al. Tysiąclecia, jako forma zbyt mocno naruszająca organiczne kształtowanie sieci ulic tej części Lublina, stawała się w rzeczywistości „dominantą” degradującą historyczny fragment miasta. Postanowiono zatem, wzorem dawnego przebiegu ul. Ruskiej, wykorzystującą układ poziomic terenu, wytyczyć na nowo połączenie wschód – zachód (ul. Jateczna) oraz północ – południe. (ul. Podzamcze).
W wyniku tego działania, jak również przez odtworzenie przebiegu ul. Ruskiej oraz odtworzenie i regulację rzeki Czechówki powstał układ krajobrazowy, charakterystyczny dla Lublina ze starych rycin.

4. Przywrócenie obecności wody w rejonie Zamku na bazie odsłoniętej rzeki Czechówki.

Odsłonięcie Czechówki, oprócz czynnika wpływającego na strukturę tkanki miejskiej, umożliwia stworzenie nowej jakości przestrzeni publicznych. Przywrócona ul. Krawiecka z przepływającą na różne sposoby wewnątrz rzeką, będzie wyjątkowym miejscem Lublina. Letnie ogródki, mostki, spiętrzenia, małe fontanny uczynią ul. Krawiecką atrakcyjnym deptakiem.

Wody Czechówki pozwolą również częściowo przywrócić klimat średniowiecznego Lublina, kiedy to Staw Królewski był znaczącym i pięknym elementem przestrzennym.

Autorzy odwołując się do dawnej obecności rozlewisk, proponują zbudowanie dwóch zbiorników wodnych Małego i Wielkiego Stawu, w zwierciadle których odbijać się będzie Zamek i Stare Miasto podnosząc walory krajobrazowe sylwety Starego Miasta. Dodatkowo multimedialne fontanny zainstalowane na Wielkim Stawie stanowić będą domknięcie osi widokowej Alei Unii Lubelskiej.

5. Struktura funkcjonalno - przestrzenna

a. Struktura kompozycyjna

Jak zostało to wcześniej omówione, trzonem kompozycyjnym tego fragmentu miasta jest organiczny układ ulic Ruskiej, Krawieckiej, Jatecznej, Kalinowszczyzny oraz Podzamcza. W wyniku tego nowego łukowego przebiegu ulic północ – południe oraz wschód – zachód został czytelnie wyeksponowany teren wzgórza Zamkowego oraz Grodziska, co w połączeniu ze wzgórzem Starego Miasta tworzy układ trzech znaczących dla dziejów miasta obszarów. (Dlatego też autorzy proponują przeniesienie stacji paliw i stacji obsługi samochodów, tak by umożliwić połączenie przestrzenne Starego Miasta z Grodziskiem)

Symbolicznym elementem spinającym wschód z zachodem, północ z południem, stare grodzisko z miastem, obecność różnych kultur, staje się Most Unii Lubelskiej rozpięty nad łącznikiem Małego i Dużego Stawu. Kolejnym ważnym elementem świadczącym o różnorodności kulturowej Lublina jest obszar Muzeum Trzech Kultur, nanizany na Szlak Trzech Kultur.

Muzeum Trzech Kultur to podziemna kubatura (by uniknąć zaburzenia skali ekspozycji Wzgórza Czwartek na poziomie terenu zaproponowano jedynie elementy wystawy w skali małej architektury) w sąsiedztwie trzech sąsiadów – świadków współistnienia różnych kultur: kościół na Czwartku, cerkiew, studnia dzielnicy żydowskiej na nowoutworzonym Placu Studni. Muzeum jest elementem Szlaku Trzech Kultur łączących Kościół pw. Św. Eliasza, poprzez kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych po Izbę Pamięci Cmentarza Żydowskiego.

b. Program użytkowy

Zaprojektowano wielofunkcyjny charakter zagospodarowania, kwartały mieszkaniowe wielorodzinne z usługami w parterach, kwartały usługowe, handlowe, biurowe, hotelowe, konferencyjne, kultury, promocji miasta, obsługi turystycznej oraz rekreacyjne.
Na Nowym Placu targowym przewidziano miejsce handlu koszyczkowego.
Likwidacji uległ dworzec autobusów dalekobieżnych. W zamian autorzy proponują 6–cio stanowiskowy przystanek w południowo-wschodnim rejonie obszaru opracowania.

c. Stworzono nowa ofertę przestrzeni publicznych, miejsc spotkań i spacerów takich jak:

• uwolniony od samochodów a wyposażony w kompozycję fontann z różnorodną postacią wody (od strumienia po mgłę) Plac Zamkowy
• Nowy Plac Targowy w miejscu historycznego placu handlowego, z fontanną rozpoczynającą płynięcie odsłoniętej Czechówki
• Plac Studni eksponujący dawny zdrój uliczny – świadka przedwojennych mieszkańców dzielnicy żydowskiej
• Ul. Krawiecką z bulwarami nadrzecznymi kładkami, ogródkami kawiarnianymi
• Pl. Krawiecki z widokiem na Most Unii Lubelskiej, Stare Miasto, Zamek i Grodzisko
• Plac Singera – półotwarty, z południowym słońcem, z widokiem na park Tysiąclecia, Stawy, Most i Stare Miasto z miejscem na letnie ogródki o Wschodni brzeg Wielkiego Stawu – atrakcyjne miejsce widokowe na sylwetę Lublina
• Ul. Nadstawna – łącząca czwartek z Placem Zamkowym, Starym Miastem przez Krakowskie Przedmieście po Plac Litewski
• Ul. Szeroka wiążąca widokowo Plac Studni wieżą Bramy Krakowskiej
• Nowo przebiegająca ul. Cerkiewna łącząca furtę terenu cerkwi, wejścia do Muzeum z odsłoniętymi i wyeksponowanymi światłem zarysami ścian synagogi Maharszalszul, wieżycę zamkową i wieżę Bramy Trynitarskiej
• Odtworzona ul. Mostowa jako powiązanie wieży cerkwi i kapicy zamkowej
• Szlak Czechówki – bulwar podążający za rzeką od zachodnich rejonów Lublina przez Podzamcze, Stawy, Nowe Osiedle w rejonie ulic Wąskiej i Basztowej po ujście do Bystrzycy
• Park Tysiąclecia – jako otwarta przestrzeń błoni z możliwością zbudowania amfiteatru na zboczach wzgórz grodziska zwróconego w stronę Starego Miasta
• Park Nauki – z kompozycją fontann wychodzących z Wielkiego Stawu biegnących przez południowa część parku do Placu Zamkowego